PREVENTIVA JE IZUZETNO VAŽNA
Prim. dr sci. med. Stevan Milošević rođen je u Tomaševcu, mestu pokraj Zrenjanina. Osmogodišnju školu, gimnaziju i studije medicine završio u Sarajevu kao treći u generaciji. Nakon odsluženja vojnog roka u Beogradu i stečenog čina rezervnog oficira, zaposlenje dobija u Tuzli, a ubrzo i specijalizaciju iz ginekologije i akušerstva. Završni deo specijalizacije u trajanju od godinu dana obavlja u Sarajevu, gde polaže i specijalistički ispit sa odličnim uspehom 1982. godine. Uporedo sa specijalizacijom završava postdiplomske studije. U toku rada na Klinici za ginekologiju i akušerstvo u Tuzli odlazi na stručna usavršavanja iz oblasti ultrazvučne dijagnostike i operativne ginekologije u Beograd i Zagreb. Učestvuje na većini domaćih, evropskih i svetskih kongresa, ulazi u nastavu Medicinskog fakulteta u Tuzli kao asistent, edukuje srednjemedicinski kadar kao i mlade lekare. U vreme postojanja SFRJ obavlja u nekoliko mandata određene funkcije u strukovnim organizaciajama. Dana 02.04.1990. godine stiče zvanje Primarius kao najmlađi u BiH, da bi 04.06.1990.godine odbranio i magistarski rad pod naslovom „Ehografski supstrat tumora ovarijuma i njegova dijagnostička vrednost“, a 01.07.1992. godine doktorsku disertaciju pod naslovom „Interventni ultrazvuk u dijagnostici tumora ovarijuma“ pri Medicinskom fakultetu u Beogradu.
U septembru 1992. godine prelazi u Novi Sad i nastavlja da se bavi svojom strukom na Klinici za ginekologiju i akušerstvo KC Vojvodine, na mestu načelnika odeljenja Konzervativne ginekologije. Uporedo sa profesijom bavi se stručnim usavršavanjem, pisanjem stručnih i naučnih radova, kao i mentorskim radom. Autor je više od 80 stručnih radova prezentiranih na domaćim i inostranim kongresima i stručnim sastancima.
Svoju profesionalnu karijeru usmerio je ka ultrazvučnoj dijagnostici tumora jajnika, a posebno se posvetio operativnoj ginekologiji kako bi mogao sto više pomoći pacijentkinjama sa tom vrstom oboljenja.
U životu je imao vise vrsta hobija u zavisnosti od godina života, a svodili su se na utrkivanje i takmičenje, počevši od biciklizma u najranijoj mladosti, automobilizma u studentskim danima. Sada u zrelim godinama posvetio se gajenju, negovanju i podizanju cveca i zelenila u svom dvorištu gde je načinio pravu oazu mira pogodnu za sve vrste opuštanja od svakodnevnih napora i stresova.
Prim. dr sci. med. Milošević za Premium Genetics.rs daje odgovore na važna pitanja i objašnjava zašto je prevencija važna:
Šta su tumori jajnika?
Jajnik je parni organ kod žena koji poseduje izuzetne sposobnosti i mogućnosti rasta svih slojeva kao i intermutacije. Zbog toga je moguće naći različite varijacije tumorskog procesa, što se ne susreće u drugim organima ljudskog bića, a tumor se može razviti do neslućenih veličina, oblika i sadržaja. Područje tumora jajnika jedno je od najaktuelnijih područja ginekološke onkologije, posmatrano sa aspekta formalne i kauzalne geneze, rane kliničke dijagnoze i terapije. Obzirom na oskudnost rane simptomatologije, rana dijagnoza tumora jajnika zavisi od niza okolnosti i u velikom procentu slučajeva nalazi se u domenu slučajnosti. Pored osnovnog problema rane dijagnostike postoji i stalno prisutan problem diferencijacije benignih i malignih tumora jajnika kod već prisutnog i dijagnostikovanog tumora.
Sažeto rečeno, tumorom jajnika smatra se svaka promena veličine i morfologije jajnika sa ili bez simptoma.
Kako se klasifikuju tumori jajnika?
Najprihvatljivija je podela na:
Neproliferirajuće tumore, tzv. neneoplastične, secernirajuće, ovarijalne ciste, pseudotumore što su sve sinonimi za stručni naziv i
Proliferirajuće, tzv. ovarijalne neoplazme, blastomi, pravi tumori, koji mogu biti dobroćudni i zloćudni.
Ovarijalne ciste su najčešci nalaz prilikom ginekološkog i ultrazvučnog pregleda, a iste mogu biti različitog karaktera, porekla, veličine i osobina. Što je najvažnije one mogu biti uzrok mogućih komplikacija, iako nemaju veze sa malignitetom, te zbog toga zaslužuju pažnju kako pacijenta tako i ginekologa. Pravi tumori jajnika tzv. blastomi, bilo da su dobroćudni (benigni), a posebno zloćudni (maligni) vodeći su uzrok smrtnosti ženske populacije pa stoga zaslužuju i posebnu pažnju .
Simptomatologija:
Odsustvo simptoma u ranoj fazi bolesti karakteriše tumore jajnika kao veoma podmukla oboljenja. Iz tog razloga pacijentkinje koje nemaju običaj redovne ginekološke kontrole, kada osete simptome i jave se ginekologu tada bude već kasno za potpuno i trajno izlečenje. Mora se naglasiti, da u oblasti dijagnostike tumora jajnika ne postoje adekvatne skrining metode poput citologije-PAPA test i kolposkopije kao kod detekcije karcinoma grlića materice. Prisutni su simptomi neodređenog tipa: osećaj težine u dnu stomaka, nadutost, tupi bolovi, poremećaj ciklusa, retko mučnina i povraćanje.
Kako do dijagnoze?
Učestalost primarnog karcinoma jajnika raste, a samim tim i stopa smrtnosti. Globalni mortalitet (smrtnost) kreće se i do 80%, a na planu dijagnostike tumora jajnika već duže vreme perzistiraju dva osnovna problema: problem rane dijagnoze-detekcije malignih tumora jajnika i problem distinkcije-razlikovanje benignih od malignih tumora jajnika. Stopa smrtnosti može sigurno biti smanjena uvođenjem novih terapijskih protokola što je u poslednjoj deceniji i učinjeno. Ipak razvijanje novih dijagnostičkih procedura u cilju rane detekcije maligniteta jajnika je verovatno najbolji pristup.
Ginekološki bimanuelni pregled je prvi korak u postavljanju dijagnoze, ali i najmanje efikisan, jer statistički posmatrano na ovaj način se otkrije samo jedan karcinom na 100.000 ginekoloških pregleda. Danas se primenjuju standardne neinvazivne dijagnostičke metode: abdominalni i vaginalni ultrazvučni pregled, komjuterizovana tomografija, nuklearna magnetna rezonanca, određivanje nivoa tumorskih markera, a invazivne su: laparoskopija, „fine-needle“ aspiracija sa citodijagnostikom i laparotomija.
Šta jos možemo uraditi?
Danas se standardnim metodama pridodaju i različite serološke, imunohistohemijske i DNK analize kako u cilju dijagnostike, distinkcije i određivanja stepena rizika oboljevanja od tumora jajnika. Posebno bih istakao određivanje BRCA 1 – BReast CAncer gene 1 i/ili BRCA 2 – BReast CAncer gene 2. Žene koje naslede mutaciju ili abnormalnu promenu u bilo kom od ova dva gena imaju mnogo veći rizik za razvijanje karcinoma jajnika ili dojke. Genetsko testiranje BRCA 1 i BRCA2 nije deo standardne patološke procedure, a posebno se savetuje testiranje kada postoji opterećena porodična anamneza. Mutacije u ovim genima mogu dovesti do naslednog sindroma raka jajnika i dojke, poznatog kao HBOC (Hereditary Breast and Ovarian Cancer Syndrome). Poznavanje BRCA statusa omogućava primenu pravovremene i adekvatne terapije i identifikovanje žena koje mogu imati koristi od primene strategije smanjenja rizika npr: hirurškim uklanjanjem jajnika smanjuje se rizik nastajanja raka jajnika za 96 %.
